‘Technologie is geen gevaar, maar een opportuniteit’

Marc De Groote is sinds mei 2016 de nieuwe voorzitter van Agoria, de Belgische federatie voor de technologische industrie. Bij zijn maidenspeech hield hij al meteen een warm pleidooi voor technologie als de sleutel voor een betere toekomst. “De evolutie is niet tegen te houden en we moeten er alles aan doen om de trein niet te missen.” Over hoe we dat het best kunnen doen, heeft hij een uitgesproken visie.

"Technologie en innovatie houden een grote uitdaging in. We zullen de evolutie voelen in alle geledingen van de maatschappij: werk, onderwijs, gezondheid, thuis. IT en digitalisering zijn allesomvattend. Dat is confronterend. Mensen stellen zich vragen bij de toekomst qua werkzekerheid. Zijn er nog chauffeurs nodig als auto’s zelf rijden? Welke jobs worden vervangen door robots? Die vraagstukken zijn zeker aan de orde. Bij elke innovatiegolf verdwijnen er banen, dat valt niet te ontkennen. De automatisering heeft veel manueel werk overbodig gemaakt, maar tegelijk creërt dit nieuwe functies.

Zo zijn er meer controllers en operatoren gekomen om het overzicht te behouden. Opgeleide handwerkers zullen we echter nog altijd nodig hebben en ook voor de hoogtechnologische functies voorzie ik geen problemen. Conceptontwikkeling en andere creatieve functies blijven mensenwerk. Maar ongeschoolde arbeiders zullen helaas nauwelijks tot geen kansen krijgen. Alle repetitieve jobs zullen vervangen worden door robots. Kunstmatige intelligentie en self learning robots ‘bedreigen’ zelfs dokters door hun capaciteit om grote data te verwerken en zodoende makkelijker pathologieën te detecteren en te analyseren.

Maar Agoria benadert die evolutie niet als een gevaar, eerder als een opportuniteit voor mensen en bedrijven. In de toekomst zullen er andere vaardigheden nodig zijn en die leiden tot nieuwe banen. We zullen bijvoorbeeld mensen nodig hebben die opgeleid zijn om drones te besturen. Agoria wil een context creëren die zoveel mogelijk obstakels wegneemt zodat we de trein niet missen."

"We moeten blijven investeren in menselijk kapitaal."

Achterhaald businessmodel
"Op het vlak van e-commerce hebben we wel een achterstand opgelopen. Die markt is in België momenteel ingenomen door buitenlandse spelers zoals bol.com. Deels komt dat door een gebrek aan flexibiliteit op de arbeidsmarkt. Het klassieke businessmodel met jobs van 9 tot 5 is achterhaald. Bij e-commerce moet men de klok rond kunnen werken. Dat vraagt grote aanpassingen van de bedrijfsstructuur en de medewerkers. Het sociaal en wettelijk kader is daar nog niet op voorzien.

Steeds meer politici hebben de boodschap begrepen en er zijn al stappen in de goede richting gezet. Bijvoorbeeld na de sluiting van de Volkswagen-fabriek werd flexibel werk mogelijk gemaakt en daar heeft Audi meteen op ingespeeld. Bijgevolg worden hun nieuwe modellen en elektrische wagens nu bij ons gemaakt. De overheid is geen ondernemer en kan alleen wetten maken om technologische innovaties makkelijker te faciliteren. We hebben intrinsiek genoeg competenties: uitstekend onderwijs, hoogopgeleide wetenschappers en een goede geografische ligging. Die troeven moeten we nog meer uitspelen en in de markt zetten. Ondernemerschap zit wel degelijk in ons bloed, alleen zijn Belgen iets te veel low profile. Onze kleine schaalgrootte valt niet meteen op in de wereldeconomie, maar dat kunnen we opvangen door samen te werken.

Agoria neemt initiatieven om die samenwerkingsverbanden te bewerkstelligen door ondernemingen uit verschillende sectoren samen te brengen rond een bepaald thema, zoals smart cities. ABB speelt daar een voortrekkersrol in. Niet alleen door de producten die het ontwikkelt, maar ook als innovator die een belangrijke dynamiek op gang brengt. ABB is immers een internationale speler die op alle vlakken hoog scoort qua duurzaamheid en innovatieve ontwikkelingen."

Sleutel tot meer welzijn
"Duurzaamheid houdt in dat we minder gebruikmaken van grondstoffen, efficiënter werken en inzetten op hernieuwbare energiebronnen. Dat kunnen we alleen dankzij technologie. Het is de sleutel tot meer welzijn: een betere gezondheidszorg, een hogere levenskwaliteit, een beter milieu, … Daar kunnen we allemaal van genieten. Onherroepelijk leidt dit tot een andere manier van denken en leven.

Veranderingen zorgen bij flink wat mensen voor onzekerheid en angst. Maar tegelijk heeft het geen zin om vast te houden aan verworvenheden uit het verleden. Die gelden simpelweg niet meer voor de toekomst. Agoria wil samen met andere sociale partners daarover het debat voeren. Dat vraagt een open geest van iedereen die mee aan tafel zit. Er is een omschakeling nodig, want mensen nemen zelf initiatieven en bedenken andere businessmodellen, zoals Uber of Airbnb. Ze hebben daarvoor zelfs geen activa meer nodig.

Het is nochtans belangrijk dat nieuwe ondernemers ondersteund worden en de nodige faciliteiten krijgen. Vooral omdat banken sinds de financiële crisis gebonden zijn aan strenge regels en geen risico’s meer mogen nemen. In de VS is er meer risicokapitaal voorhanden, al begint dat ook bij ons te kantelen. Er is veel geld beschikbaar en omdat het op de bank nauwelijks nog iets oplevert, zal een deel daarvan zeker naar ondernemingen en de economie vloeien. Daar heb ik een goed oog in."

"Veranderingen veroorzaken onzekerheid. Maar het heeft geen zin om vast te houden aan het verleden."

Competenties detecteren
"We moeten ook blijven investeren in ‘menselijk kapitaal’. Vanuit het onderwijs is er te weinig instroom naar technologische functies. We hebben systematisch een tekort aan ingenieurs en hoogopgeleide mensen. We organiseren met Agoria tal van initiatieven om de jeugd warm te maken voor een technologische opleiding. 

Zo nodigen we regelmatig CEO’s van IT-bedrijven uit om voor een klas te spreken of lanceren we campagnes voor gameontwikkelaars. Misschien moeten we het leertraject herbekijken. ASO is een degelijke algemene opleiding, maar is die voldoende om competitief te blijven op de arbeidsmarkt van de toekomst? Biedt TSO voor sommige jongeren niet meer mogelijkheden? Ik denk dat het steeds meer van belang is om de sterktes en competenties bij kinderen en jongeren sneller te detecteren en hen te stimuleren om die te ontwikkelen.

Met de STEM-klassen (Science, Technology, Engineering & Mathematics) is een eerste stap gezet. Leerkrachten spelen daarin uiteraard een belangrijke rol. Zij hoeven zich niet om te scholen tot techneuten, maar ik denk wel dat ze gebaat zijn bij meer ondersteuning en informatie vanuit de bedrijfswereld. Gastlessen door ingenieurs of IT’ers kunnen een oplossing zijn. Ook de kenniscentra en universiteiten moeten zich aanpassen en misschien afstappen van een puur theoretisch onderwijskader dat vertrekt vanuit een brede visie.

Het valt me op dat Amerikaanse ingenieurs zich veel vaker specialiseren in één domein. Een ingenieur bij ons kan overal aan de slag en weet hoe hij problemen in het algemeen kan aanpakken, maar dat potentieel begint vaak pas na een tijd te renderen. Terwijl bedrijven vandaag instantoplossingen nodig hebben binnen een snel veranderende markt. Stageplaatsen zijn eveneens belangrijk. In Nederland zijn er bij de hoogopgeleiden weinig schoolverlaters zonder job omdat ze via stages hun eerste werkervaring hebben opgedaan. Dat kan zeker nog beter in België. Daar willen we met Agoria graag aan meewerken."

Dit artikel verscheen eerder in ons klantenmagazine 'et cetera'. Klik hier voor meer informatie.

Select region / language