80 proc. specjalistów zajmujących się edukacją twierdzi, że roboty i automatyzacja będą kształtować warunki zatrudnienia w ciągu najbliższych lat, ale tylko jedna na cztery uczelnie wyższe wykorzystuje roboty w programach nauczania1. ABB w Polsce wyszła więc z inicjatywą specjalistycznych kursów z zakresu robotyki, w których główną rolę odgrywa programowanie i obsługa urządzeń. Po ukończonym kursie studenci mają szansę uzyskać certyfikat, potwierdzający ich nowo nabyte umiejętności. Taki dokument, wystawiony przez jednego z liderów globalnego rynku robotyki, może być bardzo mile widziany przez potencjalnego pracodawcę.
– Od kilku lat uwidacznia się ogólnoświatowy trend braku wykwalifikowanych pracowników. Czas rekrutacji się wydłuża, a firmy poszukujące specjalistów coraz więcej inwestują w proces szkoleń. Niestety, wygląda na to, że w dłuższej perspektywie sytuacja nie ulegnie poprawie – tłumaczy Beata Syczewska, dyrektorka Dywizji Robotyki ABB w Polsce. – Widzimy już reakcje uczelni wyższych na tę sytuację, ale ich aktywność jest póki co niewystarczająca, by rozwiązać problem. Dlatego też takie firmy jak ABB starają się wspierać edukację i pomagać młodym ludziom w zdobywaniu kompetencji i doświadczenia.
Wyróżnić się na rynku pracy
Celem kursu jest m.in. „oswojenie” studentów z urządzeniami i oprogramowaniem stosowanym w robotyce. Wszystkie materiały zostały przygotowane przez ekspertów ABB, a podstawowym narzędziem jest pakiet oprogramowania RobotStudio, który pozwala na programowanie i symulacje offline aplikacji zrobotyzowanych. To najpopularniejszy tego typu system na świecie.
– Z naszych obserwacji wynika, że studentom brakuje materiałów i możliwości zdobywania praktycznych umiejętności w programowaniu i obsłudze urządzeń. To spory problem dla tych, którzy niedługo mają rozpocząć karierę zawodową – mówi Paweł Dziedzic, kierownik Centrum Szkoleniowego Robotyki ABB. – Również rozmowy z wykładowcami uświadomiły nam, że brakuje nowoczesnych pomocy dydaktycznych. Dlatego też zaproponowaliśmy szkołom wyższym współpracę.
Zgodnie z założeniem programu, zajęcia prowadzą wykładowcy z uczelni, którzy wcześniej – podczas dwudniowego spotkania przygotowawczego – zapoznają się ze wszystkimi materiałami, programem kursu, sugerowanym podziałem czasowym na poszczególne zagadnienia oraz zadaniami praktycznymi, które powinni rozwiązywać studenci. Wykładowcy otrzymują również link do pobrania RobotStudio (w ofercie jest roczna, darmowa licencja dla podmiotów z sektora edukacyjnego). Zajęcia są prowadzone przez cały semestr na uczelni, a eksperci z ABB oferują stałe wsparcie merytoryczne. Dopełnieniem programu jest możliwość uzyskania przez studenta wspomnianego certyfikatu, potwierdzającego ukończenie szkolenia i zdobycia konkretnych umiejętności.
– Zaangażowanie takiej firmy jak ABB usprawnia proces kształcenia przyszłych automatyków i podnosi jego poziom. Cenimy sobie współpracę, która wprowadza szereg praktycznych, rynkowych aspektów, łącząc biznes z edukacją i pozwalając nam lepiej dostosować się do aktualnych oczekiwań pracodawców – mówi dr inż. Agnieszka Kobierska z Wydziału Mechanicznego Politechniki Łódzkiej. – Studenci są bardzo zadowoleni z programu, dostrzegają wartość dodaną nie tylko w ćwiczeniach na najnowszej, niedostępnej dla nich wcześniej wersji oprogramowania, ale i w możliwości zdobycia certyfikatu. W ten sposób będą mogli wyróżnić się na rynku pracy.
W zakończonym właśnie semestrze szkolnym ABB przeprowadziła swoisty pilotaż programu na Politechnice Łódzkiej. Udział wzięło kilkudziesięciu studentów. Na podstawie ich opinii Centrum Szkoleniowe Robotyki ABB wprowadziło pewne korekty do materiałów.
– To były niewielkie zmiany, dotyczące głównie rozwinięcia pewnych zagadnień i zwrócenia większej uwagi na elementy wskazane przez wykładowców i studentów. Po wakacjach, od nowego semestru, startujemy z programem dla wszystkich zainteresowanych uczelni – tłumaczy Paweł Dziedzic.
Choć rozmowy o współpracy dopiero się zaczęły, chęć zorganizowania kursu wyraziły już cztery uczelnie politechniczne (Łódzka, Poznańska, Śląska i Rzeszowska), a także... Uniwersytet Szczeciński, który uznał, że tego typu zajęcia będą świetnym uzupełnieniem programu na kierunkach Logistyka (licencjat) oraz Logistyka Inżynierska.
– Cieszy nas tak aktywna postawa uczelni w odpowiedzi na nasz projekt. Jesteśmy przekonani, że aktywna współpraca biznesu z instytucjami edukacyjnymi przygotuje młodych ludzi do pracy w przyszłości. Trzeba stawiać na rozwój umiejętności i kompetencji w zakresie automatyzacji, aby skutecznie wdrażać ją w firmach, których celem jest nieustanna poprawa wydajności oraz zwiększanie odporności na coraz częściej pojawiające się zawirowania gospodarcze – dodaje Beata Syczewska
Bez bezmyślnej „klikologii"
Badanie przeprowadzone przez ABB w 2022 roku wśród amerykańskich i europejskich liderów biznesu wykazało, że 74 proc. przedsiębiorstw w Europie i 70 proc. w Stanach Zjednoczonych planuje przekształcenie lub przeorganizowanie działalności, aby usprawnić łańcuch dostaw w odpowiedzi na globalną niestabilność, niedobory siły roboczej oraz potrzebę bardziej zrównoważonego rozwoju. Większość z tych firm postrzega automatyzację jako czynnik umożliwiający te zmiany.
Pomimo tego, badanie wykazało jednocześnie znaczną lukę w edukacji i szkoleniach, które rozwijałyby umiejętności niezbędne do pracy w coraz bardziej zautomatyzowanym środowisku. Tylko jedna na cztery instytucje edukacyjne wykorzystuje obecnie roboty w ramach swoich programów nauczania.
– Badanie ABB zwraca uwagę na konieczność szerszego propagowania kierunków nauczania z zakresu robotyki i automatyzacji na każdym możliwym poziomie edukacji. W Polsce ABB od lat angażuje się w programy edukacyjne – podkreśla Beata Syczewska. – Współpracujemy z technicznymi uczelniami wyższymi, organizując dla studentów tematyczne spotkania w naszym Centrum Szkoleniowym Robotyki w Warszawie. Co roku zapraszamy studentów do odbycia praktyk zawodowych w naszej firmie, podczas których każdy ma możliwość pogłębienia swojej wiedzy w praktyce, pracując nad konkretnymi projektami z zakresu robotyki.
Jak podkreślają eksperci firmy, nikt nie chce, aby studenci stosowali bezmyślną „klikologię” i uczyli się w jakiej kolejności uruchamiać poszczególne funkcje. Nie ma bowiem dwóch takich samych projektów i dwóch takich samych stanowisk zrobotyzowanych.
– Chcemy, aby certyfikowani przez nas absolwenci dobrze zrozumieli zasady programowania i pracy robotów, a także potrafili kreatywnie wykorzystywać specjalistyczne oprogramowanie do osiągnięcia założonych celów – dodaje Paweł Dziedzic. – Dzięki temu, w oczach przyszłego pracodawcy mogą być ekspertami już od pierwszego dnia swojej pracy.
Więcej informacji na temat programów edukacyjnych Robotyki ABB dostępnych jest na stronie: https://new.abb.com/products/robotics/pl/industries/robotyka-dla-edukacji
1 Badanie ABB na grupie 2301 respondentów.
