125 lat pionierskiej technologii – dla świata ze Szwajcarii

W 1891 roku Charles Brown i Walter Boveri założyli spółkę BBC Brown Boveri w szwajcarskim mieście Baden. Obaj pionierzy elektrotechniki dostrzegli w energii elektrycznej wyznacznik tempa rozwoju nowej epoki. BBC Brown Boveri, będąca poprzednikiem ABB, przystąpiła do realizacji swojej wizji w oszałamiającym tempie, jednocześnie angażując się niemal od początku swojego istnienia w branżę kolejową.

Charles Brown i Walter Boveri idealnie uzupełniali się wzajemnie. Charles, syn angielskiego inżyniera, był błyskotliwym projektantem, natomiast urodzony w Niemczech Walter uważany był za racjonalnie myślącego kierownika projektów o technicznym zacięciu. Szwajcarska firma już od początku kształtowała więc swój międzynarodowy charakter.

Nie mając jeszcze 25 lat, Brown i Boveri w połowie lat 80. XIX wieku wyrobili sobie markę dzięki osiągnięciom w zakładach Oerlikon w Zurychu. Przedsiębiorczość skłoniła ich do połączenia swoich umiejętności i utworzenia własnej firmy. Mieli jasną wizję: energię można przesyłać również na duże odległości. Dzięki temu można "rozświetlić świat" i uczynić go lepszym.

Pionierzy elektroenergetyki. Charles Brown stoi z lewej strony, drugi od lewej to Walter Boveri.  Zdjęcie z 1888 roku zrobione trzy lata przed utworzeniem BBC w 1891 roku.
Pionierzy elektroenergetyki. Charles Brown stoi z lewej strony, drugi od lewej to Walter Boveri. Zdjęcie z 1888 roku zrobione trzy lata przed utworzeniem BBC w 1891 roku.
center

Wizja ta powstała na gruncie sukcesu odniesionego już przez Browna. Skonstruował on transformator i generator dla elektrowni Lauffen w Niemczech. Umożliwiło to po raz pierwszy przesłanie energii w technologii prądu przemiennego wysokiego napięcia przy niskich stratach na dużą odległość (ok. 175 km do Frankfurtu n/Menem). Sukces ten uważa się za decydujący dla rozstrzygnięcia kluczowej kwestii w "wojnie prądów" - a mianowicie, czy do dystrybucji energii elektrycznej bardziej odpowiedni jest prąd stały, czy przemienny. Kilkadziesiąt lat później, dzięki wprowadzanym przez siebie innowacjom w dziedzinie przesyłu prądu stałego wysokiego napięcia, firma BBC/ABB miała znów wykorzystywać zalety tej technologii do przesyłu energii elektrycznej na duże odległości.

Poszukiwania miejsca na siedzibę nowej firmy doprowadziły tych innowacyjnych inżynierów do Baden, małego miasta położonego nad rzeką Limmat, ok. 20 km na zachód od Zurychu. Tutaj nowo powstała firma energetyczna chciała zbudować przepływową elektrownię wodną, aby uzdrowisko to, przechodzące wówczas kryzys, mogło korzystać z dobrodziejstw rozwoju przemysłowego.

Brown i Boveri otrzymali zamówienie na budowę generatorów dla tej elektrowni, a jednocześnie miasto zaoferowało im grunty budowlane pod budowę biura projektowego i fabryki. Inżynierowie przyjęli ofertę. Planowana elektrownia gwarantowała również niezawodność dostaw energii do ich własnej firmy, którą zamierzali zbudować.

W efekcie firma BBC powstała w Baden 2 października 1891 roku. Już w lutym 1892 r. pierwsi pracownicy przystąpili do pracy w błyskawicznie budowanym zakładzie. W tym samym roku nastąpiło uruchomienie pierwszego zespołu maszyn elektrowni wodnej. Można było rozpocząć dostawy energii elektrycznej do miasta Badan i samej fabryki BBC.

Spółka BBC rozwijała się w tempie zapierającym dech w piersiach - i szybko dokonywała również dywersyfikacji produkcji. Na przykład w 1895 roku dostarczała już urządzenia elektryczne dla sieci tramwajowej w Lugano we włoskojęzycznej części Szwajcarii, a trzy lata później również dla kolejek zębatych na wzniesieniu Gornergrat oraz na przełęczy Jungfraujoch w szwajcarskich Alpach. Ponadto Brown i Boveri wspólnie skonstruowali lokomotywę o napędzie elektrycznym. Była ona eksploatowana w Szwajcarii na linii Burgdorf-Thun w 1899 r. - pierwszej w Europie zelektryfikowanej linii normalnotorowej.

Stworzyło to podwaliny branży kolejowej, która miała stać się ważnym segmentem działalności BBC w kolejnych latach, obok inwestycji w takie innowacje, jak turbiny parowe i gazowe, transformatory dużej mocy oraz elektroniczne systemy sterowania dla automatyki przemysłowej.

W BBC panowało tak silne przekonanie do swojej wizji elektryfikacji transportu publicznego, że w 1905 r. firma na własny koszt zelektryfikowała połączenie kolejowe przez tunel Simplon między Szwajcarią a Włochami, który właśnie został ukończony. Było to pionierskie osiągnięcie, zapowiadające wypieranie lokomotyw parowych w całej Europie.

W 1967 r. historia firmy zatoczyła koło: BBC przejęła Maschinenfabrik Oerlikon (MFO), zakłady inżynieryjne, w których Brown i Boveri poznali się i zdobyli pierwsze zawodowe szlify. Podobnie jak BBC, firma MFO produkowała lokomotywy elektryczne, takie jak legendarne "Krokodyle" do przewozu ładunków na stromym odcinku przełączy Świętego Gotarda, które miłośnicy kolei na całym świecie po dziś dzień bezbłędnie rozpoznają po ich sylwetce.

W 1988 r. BBC połączyła się ze szwedzką spółką ASEA, tworząc firmę ABB. Wyposażenie elektrotechniczne pociągów oraz infrastruktury kolejowej nadal stanowi jeden z głównych elementów oferty firmy w branży elektrotechniki i automatyki. Na przykład Allegra, supernowoczesny pociąg linii kolejowych Rhätische Bahn (RhB) jest wyposażony w energooszczędny zespół napędowy ABB. Zawiera on kompaktowe przekształtniki i transformatory dostosowane do trudnych warunków górskiego regionu Graubünden.

Transformatory i przekształtniki są produkowane w Genewie i Turgi w Szwajcarii, gdzie ABB działa już od 125 lat. Zarówno tutaj, jak i w około stu innych krajach świata nasza firma realizuje swoją wizję "Power and Productivity for a Better World" poprzez wdrażanie strategii Next Level, skoncentrowanej na zrównoważonym rozwoju i innowacjach.

Wizja świata napędzanego energią elektryczną stała się motywacją dla Charlesa Browna i Waltera Boveri przed laty. Obecnie ABB kontynuuje tradycję wytwarzania, dystrybucji i wykorzystywania energii elektrycznej jeszcze bardziej efektywnie, korzystając z zasobów w sposób bardziej odpowiedzialny.

Linki

Skontaktuj się z nami

Do pobrania

Poleć artykuł

Facebook LinkedIn X WhatsApp