Avrupa Mobilite Haftasının (16-22 Eylül) bu seneki odak noktası ‘herkes için sıfır emisyonlu mobilite’, kıtanın 2050’ye kadar karbon emisyonundan arındırılmasına yönelik iddialı bir hedefe dikkat çekiyor. Avrupa genelinde karbonsuz bir çevreyi teşvik etmek amacıyla çeşitli önlemler alınıyor. Elektrikli araç altyapısı alanında bir dünya lideri olan ABB, sürdürülebilir bir toplu taşıma için küresel bir değişime yön verilmesi amacıyla çok sayıda elektrikli otobüs projesine destek oluyor.
Otobüslerin diğer elektrikli araçlardan farkı, tipik binek arabalarından on kat (ya da daha fazla) daha büyük bataryalara sahip olmalarıdır. Ve daha büyük bir ulaşım sistemine ait oldukları için kendilerine has gereksinimleri vardır.
Bu alanda, elektrikli otobüs pazarının hızla büyümesine önemli katkılarda bulunan ABB tarafından desteklenen ve birlikte her yıl binlerce ton zehirli gaz salınımını önleyecek olan, Avrupa'da çığır açan girişimlerden bazılarını görmek mümkün.
ABB E-mobilite Altyapı Çözümleri küresel işletme başkanı Frank Muehlon, konuyla ilgili olarak “Teker teker ele alırsak, bu e-otobüs projeleri salınımın azaltılmasına ve bulundukları şehirler ve bölgelerde sürdürülebilir toplu taşımanın oturtulmasına çok büyük katkı sunuyor. Küresel bir pencereden bakacak olursak, sürdürülebilir toplu taşıma sistemlerine geçişin giderek hız kazandığı ve atmosferdeki karbonun azaltılmasına çok büyük bir katkı sağladığı açıkça görülebilir.” şeklinde konuştu.
Kuzey Kutup Dairesinden de Yukarıda
2021 yazının başında Norveç’in kutup bölgesindeki Bodø kentinde, gücünü ABB’nin şarj çözümlerinden alan, Volvo’nun sağladığı 31 yeni elektrikli otobüs hizmet vermeye başlayacak. Bu otobüsler, dünyanın en kuzey ucunda hizmet veren ve Kutup Dairesinin daha kuzeyinde kullanılan ilk elektrikli otobüsler olacak. Soğuk kuzey kutup bölgelerinde kara yolu taşımacılığında elektrifikasyonunun uygulanabilir bir çözüm olduğunu kanıtlayacaklar.
Norveç, iklim kapsamında belirledikleri amaçlar ve ülke olarak koydukları 2030 yılına kadar sera gazı salınımlarının yüzde 50-55 bandına geriletilmesi hedefi dahilinde, ülkenin tüm şehirlerinde hizmet veren otobüslerin 2025 yılına kadar emisyonsuz hale getirilmesini kararlaştırdı.
Bodø'daki şehir içi otobüs hatlarında 2030 yılına kadar yalnızca bataryalı elektrikli otobüsler hizmet veriyor olacak. Yaklaşık olarak 1.200 dizel otomobile veya yılda bir milyon litrelik dizel yakıta eşdeğer miktarda salınımın önlenmesi bekleniyor. Ek olarak, elektrikli otobüsler, gürültünün azaltılması gibi faktörlerle kentlere çevresel bakımdan da büyük bir etki yaratacak.
Elektrikli otobüsler, ağır araçların yüksek güçlü olarak şarj edilmesi için modüler bir çözüm olan ABB’ye ait 450 kW pantograflarla şarj edilecek.
OppCharge olarak da bilinen Opportunity Charge, otobüsü şarj ünitesine bağlamak üzere pantograf kullanan, tek ve çift katlı elektrikli otobüslerin otomatik biçimde şarj edilmesi için tasarlanmış açık bir standarttır. Şarj istasyonundan bir pantograf indiriliyor ve otobüsün tavanındaki raylar vasıtasıyla bataryaya bağlanıp 600 kW'a kadar güç aktarılıyor.
Pantograf sistemi, üç ile altı dakika arasındaki şarj süresiyle mevcut kurulumlara kolaylıkla entegre edilebiliyor ve hattın normal işleyişini etkilemeden gün içerisinde sıfır salınımlı bir toplu taşıma imkanı sağlıyor.
Hamburg Hochbahn
Kuzey Almanya'da bulunan hareketli bir liman kenti olan Hamburg, CO2 salınımlarının 1990'dan 2030'a kadar büyük ölçüde çeşitli e-mobilite girişimlerinin geliştirilmesi yoluyla yarı yarıya azaltılması maksadıyla birtakım iddialı sürdürülebilirlik hedefleri belirledi. Yerel toplu taşıma idaresi, Almanya'nın ilk tamamen elektrikli otobüs terminalini teşkil edecek olan girişimin şarj altyapısının sağlanması için ABB'yi seçti.
Yerel toplu taşıma bakımından, Hamburg HOCHBAHN AG, yılda 200 milyon yolcunun taşınacağı bir sistem için Almanya’nın tamamen elektrikli ilk otobüs terminalini de içeren geniş ve kapsamlı filo elektrifikasyon programıyla Hamburg’un iklim planına katkıda bulunuyor. Şirket, dünyanın her yerinde şehir içi ulaşım planlarında hedeflendiği gibi daha temiz bir hava ve daha düşük gürültü seviyelerine ulaşılması amacıyla, 2030 yılına dek 1.100 otobüsten oluşan filosunun tamamının bütünüyle elektrikli bir hale getirilmesi konusunda oldukça kararlı.
ABB, elektrik altyapısının planlanması ile hayata geçirilmesinin ve terminalin şebekeye bağlanmasının yanı sıra, 44 adet ABB Ağır Araç Şarj Ünitesi (HVC) 150C şarj istasyonunun kurulumunu içeren anahtar teslim bir çözüm sağladı. Bu çözüm, normal şartlar altında her biri 150 kilometrelik bir mesafeye sahip olan filodaki 44 otobüsün eş zamanlı olarak merkezi otobüs terminalinde şarj edilmesine olanak tanıyor. Ekstra bir kullanım kolaylığı ve alandan tasarruf sağlanması amacıyla yüksek güçlü şarj üniteleri, şehrin geniş ve gittikçe büyüyen e-otobüs filosunun geceleri şarj edilmesi için akıllı ve uygun maliyetli bir yaklaşım sunan otobüs terminalinin çatısına monte ediliyor.
İsviçre’nin başkenti
İsviçre’nin başkenti Bern’deki çığır açan elektrikli otobüs projesi, ülkenin e-mobilite ve sürdürülebilir ulaşım alanlarındaki lider konumunun altını çiziyor. BERNMOBIL ulaşım ağının 17 numaralı hattındaki otobüsler de yalnızca elektrikle çalışacak şekilde OppCharge sistemini kullanıyor ve bu süreçte yıllık 500 ton değerinde CO2 salınımı önleniyor.
2018 yılının Aralık ayında hizmet vermeye başlayan BERNMOBIL’e ait beş e-otobüs, ABB şarj istasyonları ve sürücü teknolojileri sayesinde elektrik hava hatları olmadan Bern’in ana tren istasyonundan idare ediliyor ve yalnızca son duraklarında bir kereliğine şarj edilmeleri yeterli oluyor. Bu şarj işlemleri yaklaşık beş dakika sürüyor ve işlem esnasında şarj istasyonundan indirilen bir pantograf otobüsün tavanındaki raylara bağlanarak 450 kW ile bataryayı şarj ediyor. Bunun yanında, araçlar gece şarj edilmek üzere terminale bırakıldığında 50 kW ile şarj ediliyor. Hızlı şarj özelliği kullanılmadığında bile otobüslerdeki bataryaların kapasitesi, otobüslerin rutin güzergahını -yaklaşık olarak 35-40 km’lik bir mesafe- üç sefer tamamlamasına izin verecek şekilde elverişli.
Pilot uygulama taslağının kapsamının genişletilmesi ve BERNMOBIL’in ulaşım ağına daha fazla OppCharge hattı eklenmesi bekleniyor.