Door het hele land heen zie je het gebeuren: oude wijken, veelal eigendom van woningcorporaties, worden aan de huidige én toekomstige energieprestatie-eisen aangepast. De term Nul-op-de-Meter valt daarbij steeds vaker. De essentie? Het realiseren van een woning die evenveel (of meer) energie opwekt dan nodig is voor het huis en het huishouden. De ingrediënten? Zonnepanelen, warmteterugwinning, een zeer goede isolatie en een elektrische installatie die dat allemaal ondersteunt. Ingrediënten die ook terugkomen in de 'energiemodule' die voor de renovatie van woningen in Heerhugowaard werd ontwikkeld.
Sprong naar de toekomst
Het betreft de gefaseerde renovatie van een wijk met woningen uit de 70'er jaren van woningcorporatie Woonwaard. Een tijd waarin begrippen als hernieuwbare energie, isolatie en duurzaamheid bij lange na niet de betekenis hadden van nu. Na eerder al een wijk van 55 en 83 woningen aan de eisen van nu te hebben aangepast, werkt BAM momenteel aan de renovatie van 133 woningen. "De woningen krijgen zonnepanelen op het dak, worden voorzien van een warmtepomp, een nieuwe schil langs de gevels en een slimme energiemodule", aldus Giovanni Oorthuizen, Manager Productontwikkelaar van BAM. We spreken hem in één van de woningen, die gedurende het project als 'bouwkeet' is ingericht. Aan de muren zijn de sporen uit het verleden in de vorm van popposters nog zichtbaar. Maar de badkamer ernaast is al volledig aangepast. En wanneer we naar buiten kijken, is in de tuin van iedere woning duidelijk de energiemodule zichtbaar. Als een klein schuurtje siert het de tuin en herbergt het alle techniek die voor de Nul-op-de-Meter-woning nodig is.
Stroomversnelling
De wereld wordt beter met Nul-op-de-Meter. Daar begint iedereen wel van doordrongen te raken. Een steeds groter aantal nieuwbouw- en renovatiewoningen kan in het eigen energieverbruik voorzien. Dat is niet in de laatste plaats te danken aan de vele initiatieven op dit terrein. Eén daarvan is de Stroomversnelling waarin ambitieuze bouwers, toeleveranciers, woningcorporaties, gemeentes, financiers en netbeheerders de handen ineen hebben geslagen. Als voorloper in energie-efficiëntie participeert ook ABB in de Stroomversnelling. "Nul-op-de-Meter is niet alleen uit oogpunt van duurzaamheid een prachtig initiatief", aldus Giovanni Oorthuizen. "Met energie-efficiëntie is simpelweg geld te besparen. Neem de woningen hier in Heerhugowaard. In de oude situatie waren de bewoners zo'n 2.000 euro per jaar kwijt aan energiekosten. Als je dat doorrekent naar de komende 40 - 50 jaar, dan besteedt de bewoner rond de 100.000 euro aan energie. Door de nieuwe wetgeving met de Energie
prestatievergoeding die sinds september 2016 van kracht is, kunnen woningcorporaties een duurzame en tegelijk rendabelere investering doen. De woonlasten blijven daarbij voor de huurder gelijk terwijl de woning met sprongen vooruit gaat in comfort.”
ABB partner voor 'vernomming'
Dat ABB in die 'vernomming', zoals de Nul-op-de-Meter-projecten worden genoemd, een prominente rol speelt, lijdt geen twijfel. En ABB gaat daarbij ook een stapje verder. Giovanni Oorthuizen: "Het NOM-project in Heerhugowaard wordt met een onderhoudsgarantie voor 40 jaar geleverd. Daar heb je partners voor nodig die meer kunnen bieden dan de standaard garantietermijn. Dat doet ABB door voor dit project met een garantie van 15 jaar op haar energiemeters." De energiemeters maken samen met ABB- installatieautomaten deel uit van een aparte groepenkast die voor de energiemodule is ontwikkeld. In de module bevinden zich verder een lucht-waterwarmtepomp, een balansventilatie-unit met warmteterugwinning (WTW) en omvormer om de gelijkspanning van de zonnepanelen om te zetten in wisselspanning. "De groepenkast is het resultaat van een brainstormsessie tussen BAM, ABB en paneelbouw S&P. Hij is uiteindelijk volledig modulair opgezet zodat de volledige energiemodule op locatie stekerklaar kan worden afgeleverd."
Geheel volgens NOM-keur wordt gebruik gemaakt van een eigen communicatienetwerk en beveiligde verbinding om onder meer het energieverbruik te monitoren. "Daarnaast is er ruimte gelaten om de module in de toekomst nog uit te kunnen breiden met aanvullende diensten. Daarbij kan worden gedacht aan diensten die bewoners in staat stellen om bijvoorbeeld langer in hun eigen woning te blijven. Voor de bewoners zelf is er een webportal en app die inzicht geeft in het eigen energiegebruik."
Alleen maar winnaars
Gevraagd naar de resultaten, antwoord Giovanni Oorthuizen enthousiast: "Die zijn zeer positief. De bewoners betalen nu het bedrag van hun energiekosten aan de woningcorporatie. Daarvoor krijgen zij een 'energiebundel'. Wie daarbinnen blijft, krijgt aan het eind van het jaar geld terug, verbruik je meer, dan betaal je bij. Tot nu toe blijken de meeste bewoners aan het eind van het jaar geld terug te krijgen. Volgens onafhankelijk onderzoek is dat gemiddeld 580 euro per woning per jaar. Als je dat optelt bij de nieuwe woning, een nieuwe keuken en badkamer én een duurzame woonomgeving, dan zijn er alleen maar winnaars."