Projekt realizowany przez Tramwaje Śląskie S.A. imponuje rozmachem: składa się z trzech etapów, obejmuje 43 zadania infrastrukturalne i realizowany jest na terenie 10 miast. Efektem końcowym ma być sieć tramwajowa na poziomie europejskim – łatwo dostępna dla pasażerów, szybsza oraz wydajna energetycznie i działająca niezawodnie bez względu na warunki środowiskowe.
fot. arch. Tramwaje Śląskie S.A. 
fot. arch. Tramwaje Śląskie S.A. 
fot. arch. Tramwaje Śląskie S.A.
O te ostatnie aspekty dbają, najczęściej niezauważane przez pasażerów, podstacje trakcyjne, które odpowiadają za zasilanie linii tramwajowych. Projekt przewiduje m.in. modernizację wysłużonych podstacji, a tam gdzie powstają nowe torowiska – budowę obiektów zasilających praktycznie od zera. Również w tym przypadku zdecydowano się na najnowocześniejsze rozwiązania.
Pomyślna próba
Na sześciu podstacjach w pięciu różnych miastach swoją aparaturę energetyczną zainstaluje firma ABB, której urządzenia odpowiadają za zasilanie trakcji w wielu polskich miastach, m.in. na II linii metra w Warszawie. ABB dostarcza rozdzielnice prądu stałego oraz wyłączniki szybkie. To jedne z najważniejszych urządzeń w podstacji, odpowiadające za dystrybucję energii oraz ochronę ludzi i urządzeń na wypadek przeciążenia lub zwarcia.
Rozdzielnice produkowane są w zakładzie ABB w Bielsku-Białej, co pozwala przewoźnikowi liczyć na szybkie, lokalne wsparcie techniczne. Dopasowano je do specyficznych wymagań Tramwajów Śląskich – przewidziane na co najmniej 25 lat eksploatacji przy wysokim poziomie dostępności, wyposażone w cyfrowy sterownik automatyki Elester-PKP CZAT do zdalnego sterowania podstacją i szereg blokad zwiększających bezpieczeństwo obsługi.
Urządzenia przeszły już pomyślnie próbę generalną. W grudniu 2022 roku pierwsze tramwaje pojechały nową linią w sosnowieckiej dzielnicy Zagórze. Do tamtejszej podstacji ABB dostarczyła rozdzielnicę wraz z wyłącznikami. Taki sam zestaw trafił do podstacji „Chopina” w Dąbrowie Górniczej oraz „Bytom Centrum”, a w niedalekiej przyszłości zainstalowany zostanie również w podstacji „Niwka” w Sosnowcu. Z kolei pojedyncze wyłączniki zostały dostarczone do zainstalowania w podstacji „Andersa” w Sosnowcu i „Grundmana” w Katowicach.
Mniejsze koszty, prostsza eksploatacja
– Rozdzielnica ewoluowała od lat 90. Obecny kształt urządzenia, wyposażonego dodatkowo w napęd silnikowy, nowe sterowniki i niezawodne wyłączniki, to efekt wieloletniej współpracy z instalatorami, a także wymiany informacji z użytkownikami, czyli operatorami transportu miejskiego – mówi Jerzy Dusza z biznesu Elektryfikacji ABB w Polsce. – Tramwaje Śląskie doskonale znają ten produkt, ponieważ kilka naszych rozdzielnic trakcyjnych od 20 lat z powodzeniem działała w podstacjach aglomeracji. Z perspektywy użytkownika to kolejna zaleta. Nie otrzymuje on bowiem urządzeń, których musi „uczyć” się od zera, i do których musi stosować zupełnie różne części zamienne. To upraszcza eksploatację i obniża jej koszt.
fot. arch. Tramwaje Śląskie S.A. 
fot. arch. Tramwaje Śląskie S.A.
Niebagatelne znaczenie dla Tramwajów Śląskich miała również elastyczność zasilania, związana m.in. ze wspominanymi wyłącznikami, które są wyposażone w wysuwny wózek. Dzięki niemu wyłącznik można sprawnie przenieść z jednego pola rozdzielni do drugiego albo do zupełnie innej podstacji. To z kolei umożliwia bardzo szybką reakcję na wypadek awarii i utrzymanie ciągłości zasilania – a więc i ruchu tramwajów.
Wyposażone w taki wyłącznik rozdzielnice DC typu RPSplus to jedno z najbardziej znanych urządzeń na rynku infrastruktury dla trakcji. Przez blisko 25 lat GE Industrial Solutions z Bielska-Białej (obecnie ABB) dostarczyła do obsługi trakcyjnych podstacji tramwajowych w Polsce 115 takich rozdzielnic, które są wyposażone w ponad 1000 wyłączników prądu stałego. Tym samym Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia pod względem jakości zasilania dołączyła do takich miast jak Poznań, Wrocław, Gdańsk, Szczecin czy Warszawa.
